Osobę uzależnioną trudno nakłonić do leczenia, gdy sama tego nie chce. Są jednak sposoby na przymusowe leczenie osób uzależnionych.
Postępowanie z osobami nadużywającymi alkoholu
Na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych może skierować na badania osobę, która w związku z nadużywaniem alkoholu:
- powoduje rozkład życia rodzinnego,
- powoduje demoralizację małoletnich,
- uchyla się od obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny albo
- systematycznie zakłóca spokój lub porządek publiczny.
Ta sama komisja może później skierować do sądu wniosek o zobowiązanie do poddania się leczeniu w stacjonarnym lub niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego.
Po otrzymaniu wniosku sąd może, jeżeli na podstawie opinii biegłego uzna to za niezbędne, zarządzić oddanie badanej osoby pod obserwację w zakładzie leczniczym na czas nie dłuższy niż 2 tygodnie. W wyjątkowych wypadkach, na wniosek zakładu, sąd może termin ten przedłużyć do 6 tygodni. Orzeczenie o obowiązku poddania się leczeniu zapada po przeprowadzeniu rozprawy, która powinna odbyć się w terminie jednego miesiąca od dnia wpływu wniosku. Potem gdy sąd orzeknie już nakaz leczenia odwykowego, wzywa się daną osobę do dobrowolnego stawienia się w oznaczonym dniu we wskazanym zakładzie lecznictwa odwykowego w celu poddania się leczeniu. Gdy chory się nie stawi, jest przymusowo doprowadzany przez policję.
Obowiązek poddania się leczeniu trwa tak długo, jak tego wymaga cel leczenia, nie dłużej jednak niż 2 lata.
Przymusowe leczenie osób uzależnionych od środków odurzających
Na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, przymusowe leczenie osób uzależnionych od narkotyków obejmuje wyłącznie osoby niepełnoletnie albo skazane wyrokiem sądu karnego za przestępstwo popełnione w związku z zażywaniem narkotyków, gdy sąd orzeknie obowiązek leczenia. W innych przypadkach leczenie jest dobrowolne.
Osobę niepełnoletnią sąd rodzinny może skierować na przymusowe leczenie i rehabilitację na wniosek przedstawiciela ustawowego, krewnych w linii prostej (rodziców, dziadków), rodzeństwa lub faktycznego opiekuna albo z urzędu. Czas przymusowego leczenia i rehabilitacji nie jest określany z góry, przy czym nie może on być dłuższy niż 2 lata. W przypadku osiągnięcia przez osobę uzależnioną pełnoletności przed ukończeniem leczenia i rehabilitacji, sąd rodzinny może je przedłużyć na czas niezbędny do osiągnięcia celu leczenia i rehabilitacji, jednakże łącznie nie dłużej niż do 2 lat.
Leczenie osób chorych psychicznie
Zdarzają się sytuacje, w których uzależnienie może doprowadzić do choroby psychicznej lub jej podejrzenia i wówczas przymusowe leczenie następuje w trybie ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.
Aby przyjąć kogoś do szpitala psychiatrycznego bez jego zgody, dana osoba musi być chora psychicznie, a jej dotychczasowe zachowanie musi wskazywać na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób. O przyjęciu do szpitala decyduje sąd. W sytuacjach nagłych możliwe jest przyjęcie do szpitala bez wcześniejszego uzyskania zgody sądu opiekuńczego. W takim przypadku lekarz przyjmujący tę osobę ma obowiązek, o ile to możliwe, zasięgnięcia pisemnej opinii innego lekarza, w miarę możliwości psychiatry, albo pisemnej opinii psychologa. Następnie kierownik szpitala psychiatrycznego zawiadamia niezwłocznie sąd opiekuńczy właściwy ze względu na siedzibę szpitala, w celu uzyskania zgody sądu na pobyt tej osoby w szpitalu.
Ten sam tryb można zastosować, gdy nie wiadomo czy dana osoba jest chora psychicznie, ale wtedy pobyt w szpitalu nie może trwać dłużej niż 10 dni.
Do szpitala psychiatrycznego może być również przyjęta bez zgody osoba chora psychicznie, której dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego,bądź która jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia. Wniosek w takim przypadku może złożyć małżonek, krewny w linii prostej (rodzice, dziadkowie), rodzeństwo, jej przedstawiciel ustawowy lub osoba sprawująca faktyczną opiekę. Do wniosku należy dołączyć orzeczenie lekarza psychiatry szczegółowo uzasadniające potrzebę leczenia w szpitalu psychiatrycznym.
Niezależnie od powyższego pamiętać również trzeba, że uzależnienie od alkoholu lub narkotyków może być podstawą do ubezwłasnowolnienia całkowitego (gdy dana osoba nie jest w stanie kierować swym postępowaniem) lub częściowego (gdy takiej osobie potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw).
Czy spodobał Ci się mój artykuł o tym jakie są sposoby na przymusowe leczenie osób uzależnionych? Chcesz wiedzieć więcej?
Polecam artykuł: Po co mi adwokat
