Często sądy karne za jedno przestępstwo obok kary pozbawienia wolności orzekają również środki karne. Zdarzają się również sytuacje, gdy ktoś przebywa w zakładzie karnym, a w innej sprawie sąd orzekł wobec niego środek karny, np. zakaz prowadzenia pojazdów.
Niniejszy artykuł ma na celu wyjaśnienie, jaki wpływ ma pobyt w zakładzie karnym na bieg środków karnych. Czy podczas pobytu w zakładzie karnym środki karne nadal obowiązują?
Co to są środki karne?
Środki karne to dodatkowe sankcje, które są orzekane przez sąd w związku z popełnieniem przestępstwa. Mają one na celu przede wszystkim ochronę porządku publicznego, zapobieganie dalszym przestępstwom, a także naprawienie szkód wyrządzonych przez sprawcę. Środki karne orzekane są obok kary głównej, a w wyjątkowych przypadkach zamiast niej.
Jakie mogą być środki karne?
Kodeks karny przewiduje następujące środki karne za przestępstwa:
- pozbawienie praw publicznych;
- zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej;
- zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub z opieką nad nimi;
- zakaz zajmowania stanowiska lub wykonywania zawodu lub pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego, a także w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają bezpośrednio lub pośrednio przez inne podmioty co najmniej 10% akcji lub udziałów;
- zakaz przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zbliżania się do określonych osób lub opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu;
- zakaz wstępu na imprezę masową;
- zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych;
- nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym;
- zakaz prowadzenia pojazdów;
- świadczenie pieniężne;
- podanie wyroku do publicznej wiadomości;
- degradacja.
Środki karne mogą być orzekane na różny okres czasu. O tym, na jak długo sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów pisałam tutaj.
Środki karne za wykroczenia
Kodeks wykroczeń również przewiduje kilka rodzajów środków karnych. Możemy wyróżnić następujące środki:
- zakaz prowadzenia pojazdów;
- przepadek przedmiotów;
- nawiązka;
- obowiązek naprawienia szkody;
- podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób.
Środki karne za przestępstwo a zawieszenie biegu czasu
Jeśli sąd orzeka środki karne za przestępstwo, a skazany przebywa w zakładzie karnym, czas wykonywania tych środków zawiesza się. Oznacza to, że okres, który upłynął podczas odbywania kary, nie jest doliczany do czasu trwania środków karnych. Po odbyciu kary skazany kontynuuje realizację tych środków, ale czas ich trwania nie zostaje wydłużony.
Jednocześnie nie ma znaczenia, czy pobyt w zakładzie karnym jest za to samo przestępstwo, co orzeczono środek karny.
Środki karne za wykroczenie a brak zawieszenia biegu czasu
W przypadku wykroczeń sprawa wygląda inaczej. W jednym z wyroków Sąd Najwyższy stwierdził, że prawo wykroczeń nie przewiduje rozwiązania analogicznego do kodeksu karnego. Oznacza to, że bieg okresu obowiązywania np. zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego w ramach ukarania za wykroczenie nie jest wstrzymany na czas wykonywania kary pozbawienia wolności.
Jest to dobra wiadomość dla skazanych. Może się bowiem okazać, że zakaz prowadzenia pojazdów minie w czasie ich pobytu w zakładzie karnym.
Dlaczego to jest istotne?
Wiedza na temat tego, jak pobyt w zakładzie karnym wpływa na wykonywanie środków karnych, ma duże znaczenie. Istotne jest, żeby wiedzieć, na jak długo nałożone zostały obostrzenia, aby móc się do nich stosować. Pamiętać bowiem należy, że niestosowanie się do środków karnych stanowi oddzielne przestępstwo.
Zbyt długie stosowanie się do środków, które już się zakończyły, jest natomiast niepotrzebne i stanowi bezsensowną dolegliwość.
Podsumowanie
Zasady dotyczące biegu czasu trwania środków karnych różnią się w zależności od tego, czy skazany popełnił przestępstwo, czy wykroczenie. W przypadku przestępstw czas wykonania środków karnych ulega zawieszeniu podczas odbywania kary pozbawienia wolności. Natomiast w przypadku wykroczeń, czas trwania tych środków biegnie nieprzerwanie. Z tego względu, ważnym jest, aby dobrze policzyć czas trwania środka karnego.